Concertzender Nieuwsbrief

Redactioneel

Nieuw bij de Concertzender!

Het is zover: vanaf 20 juni starten we met een nieuw uitzendschema. We hopen daarmee nog beter aan te sluiten bij de wensen van luisteraars. Hoe? In het artikel van Lucie Th. Vermij in deze nieuwsbrief vertellen Sem de Jongh en Niklaas Hoekstra er van alles over.

Speciaal voor de liefhebbers van Oude Muziek zette programmacoördinatrice Irene Stolp op een rijtje naar welk tijdstip een aantal programma’s verhuist. Wees gerust, want U hoeft nog steeds geen dag zonder Bach en Oude Muziek blijft prominent in de nieuwe programmering.

Ook nieuw: het onvolprezen Paleis van de Weemoed is vanaf nu wekelijks te beluisteren met oude en nieuwe melancholie-met-een-knipoog. En over vernieuwing gesproken: deze maand extra veel aandacht voor Karlheinz Stockhausen. Wie de operareeks ‘Licht’ niet zag, kan gratis terecht bij de Concertzender: Emmanuel Overbeeke stelde een prachtig overzichtsprogramma rond de Grote Vernieuwer samen.

Luc Nijs schreef een speciale bijdrage over diens opera ‘Licht’, Thijs Bonger liet zijn licht schijnen op Mozart en Haydn en van onze oud-medewerker Arthur Olof verschijnt postuum een indrukwekkend boek over Russische muziek uit de 20e eeuw. Met zo veel leesvoer komt u misschien niet eens aan luisteren toe! Daarom verschijnt de volgende nieuwsbrief iets later, namelijk eind juli. Vast een mooie zomer gewenst!

vanaf 20 juni 2019

Nieuwe programmering: de kracht van de Concertzender

Door Lucie Th. Vermij

Per 20 juni krijgt de Concertzender een nieuw format. Er komt een horizontale programmering met op hetzelfde moment van de dag vergelijkbare programma’s.

Bekijk hier het nieuwe schema in groot formaat.

Overdag herkenbare, voornamelijk klassieke muziek (oud, klassiek, modern, hedendaags), en ‘s avonds doorwrochte en thematische programma’s. Zo hopen we onze kracht en uniciteit beter voor het voetlicht te brengen: het ongehoord repertoire en de grote kennis van zaken.

Mensen zijn gewoontedieren en houden van voorspelbaarheid, al dan niet licht gekruid met aangename verrassingen. Bij een radiozender is het voor de luisteraar het fijnst als zij niet een programmeringsschema hoeft te onthouden dat elke dag op elk tijdstip anders is. Zo luisteren we niet naar radio. Als we de radio aanzetten willen we niet teleurgesteld worden in onze muzikale verwachtingen. Want dan schakelen we niet meer in.

Deze nieuwe programmering is zo gemaakt dat er zo min mogelijk ‘afhaakmomenten’ zijn. Radio moet immers doorstromen. Overdag komen er deels non-stop programma’s met mainstream-repertoire – in de betekenis die de Concertzender daaraan geeft, veel breder dan voor andere zenders. We geven prioriteit aan eigen opnamen en originele, inventieve en redactioneel intensieve programma’s.

Lees meer

vanaf 20 juni 2019

Thema: Oude Muziek

Genres: Barok | Renaissance

Oude Muziek in het nieuwe uitzendschema

Sinds jaar en dag kunt u op de Concertzender muziek uit Middeleeuwen, Renaissance en Barok beluisteren. Uiteenlopende programma’s met een keur aan bekende en minder bekende muziek, verrassend, soms leerzaam en vaak inhakend op actuele gebeurtenissen uit de Oude Muziek-wereld. Lange tijd was Oude Muziek te horen op maandag- en donderdagavond en de zondagmiddag, en Geen dag zonder Bach op elke werkdag om 13:00 uur.

Op donderdag 20 juni 2019 gaat ons nieuwe uitzendschema in. Wat dit betekent voor de programma’s met Oude Muziek hebben we voor u op een rij gezet. Bekijk hier het schema in een groter formaat.

• Op de maandag verschuift Nuove Musiche van 18:00 naar 19:00 uur.

• Documento, Orgelwerk en Serie Jordi Savall gaan naar zondagmiddag.

• Zwerven door de Renaissance/Barok gaat naar de zaterdagochtend. We gaan dan voornamelijk zwerven door de Klassieke periode.

• Concertzender Live Oud verhuist van donderdagavond naar vrijdagmiddag.

• Sound the Trumpet, Strike the Viol! blijft op de zondag, maar begint nu om 11:00 uur.

• Missa etc. verhuist naar de dinsdagmiddag.

• De Tuin van Oud, Early Delights en L’Esprit Baroque gaan naar zondagmiddag.

• Geen dag zonder Bach blijft op elke werkdag van 13:00 tot 14:00 uur.

'on demand' te beluisteren

Thema: Oude Muziek

Genres: Barok | Renaissance

Duizend emoties: Concerto d’Amsterdam en Kathedrale Klanken

Op 13 juni zond Concertzender Live twee concerten uit die we in mei maakten: Mille Affetti door Concerto d’Amsterdam met mezzosopraan Luciana Mancini en Kathedrale Klanken door Ensemble Hermes. Bijzondere concerten, die we u niet willen onthouden. U kunt ze hier terugluisteren.

Mille Affetti
Mille Affetti – duizend gevoelens: liefde en trouw, maar ook verdriet, woede en wanhoop zetten de toon voor dit programma, waarin Concerto d’Amsterdam en soliste Luciana Mancini hun emoties de vrije loop laten. Ze gaven een concert op zondag 12 mei 2019 in de Nicolaïkerk in Utrecht en de Concertzender was erbij.

Expressief en hartverscheurend
Mezzosopraan Luciana Mancini is met haar warme en expressieve, maar soms ook bijna rauwe en hartverscheurende stem de ideale pleitbezorger van dit repertoire. U hoort aria’s uit Veracini’s ‘Adriano in Siria’ en Händels ‘Ariodante’. Barokorkest Concerto d’Amsterdam o.l.v. violist Stefano Rossi omlijst Mancini’s prachtige aria’s met instrumentaal repertoire dat uit dezelfde bron ontsprongen is: een concerto grosso van Corelli en twee van de wonderbaarlijke composities van Charles Avison, gebaseerd op de muziek van Domenico Scarlatti.

Lees meer

'on demand' te beluisteren

Thema: Klassiek

3x Mozart en 4x Bach: Zuiver Klassiek over muzikale families

De nieuwe programmering zorgt ervoor dat een aantal programma’s stopt, of op gaat in andere uitzendingen. Zo ook Zuiver Klassiek, dat voor het eerst werd uitgezonden op 3 januari 2014 en vanaf juni 2019 wordt gecombineerd met het programma De Wandeling.

Vijf jaar en 224 afleveringen verder besteedt Zuiver Klassiek aandacht aan twee beroemde muziekfamilies. Op 12 juni staan Leopold, Wolfgang Amadeus en Franz Xaver Mozart centraal. In de laatste aflevering op 19 juni klinkt muziek van de vier componerende zonen van Johann Sebastian Bach.

Terugluisteren?
Mozart, Mozart en Mozart in Zuiver Klassiek van 12 juni 2019.

vanaf 22 juni 2019

Thema: Jazz

Nu elke week: het Paleis van de Weemoed

Vanaf 22 juni is het Paleis van de Weemoed er wekelijks. Muziek van Vroeger voor de oren van Nu. Great American Songbook, cool jazz, swing jazz, muziek uit de jaren van het kauwgomplaatje, cabaret, curiosa – en dat alles overgoten met een vleugje melancholie. Kortom, muziek die bijzonder is, maar die je bijna nooit meer hoort. En regelmatig specials, zoals de afgelopen maanden over Doris Day, Nat King Cole en Peggy Lee. En er staan er meer op stapel.

Weemoed Verre oorden (en fijne akkoorden)
Op 29 juni gaat het Paleis op reis, met muziek die inspireert tot het bezoeken van verre oorden: met ‘Egyptian Summer’ door het Metropole Orkest, Nelson Riddle, Chet Baker, een bijzondere ‘Route 66’ door The Rolling Stones, Hoagy Carmichael, Matt Dennis met het fameuze reislied ‘Let’s get away from it all’ en uit de oertijd van de jazz het orkest van Ben Selvin.

Zet uw tanden in George
Op 31 augustus een min of meer lachwekkende aflevering met parodist Stan Freberg, komiek Charlie Drake over het drukkende bezit van een boemerang, George Formby met z’n ‘banjolele’, de Franse componist, arrangeur en inventieve geluidstovenaar André Popp, een wedstrijd tussen een Cadillac en een Nash bezongen door The Playmates, en ‘de man met de duizend stemmen’ Mel Blanc.

Lees meer

'on demand' te beluisteren

Thema: Hedendaags

Genre: Moderne Muziek

Componist van de maand: Stockhausen

Karlheinz Stockhausens operacyclus ‘Licht’ is de ‘Ring des Nibelungen’ van onze tijd. Het is de culminatie van de muzikale ontwikkeling van een van de interessantste muzikale geesten van de 20e eeuw en heeft een rijkdom die te groot is om goed te kunnen overzien en te realiseren. Een gedeeltelijke uitvoering van het werk is onder die omstandigheden al een bijzonder evenement. Dat evenement is er deze maand in het Holland Festival. Voldoende reden om in Componist van de maand stil te staan bij de componist Stockhausen en zijn avontuurlijke reis, die wat hem betreft ook na zijn leven mocht doorgaan.

Aus Licht
Deze maand brengt De Nationale Opera een ruime selectie van delen uit Stockhausens operacyclus ‘Licht’. Dit grootse werk, waaraan de componist maar liefst 27 jaar werkte, heeft vele aspecten en het is het voorlopige eindpunt van een lange, zeer interessante ontwikkeling. Vandaag enkele hoofdstukken uit die ontwikkeling. De Duitser Stockhausen werd geboren in 1928. Zijn demente moeder werd door de nazi’s vermoord en zijn vader sneuvelde aan het oostfront. Na de oorlog geloofde hij niet in terugkeer van de vooroorlogse wereld en zocht hij als componist naar nieuwe uitdrukkingsmiddelen. In de jaren vijftig was hij een van de pioniers van de electronische muziek en in 1957 beleefde hij een doorbraak met een klassieker uit de vroege electronische muziek: ‘Gesang der Jünglinge’.

Lees meer

eerste dinsdag van iedere maand en 'on demand'

Thema: Klassiek

Geniale Muziekvrienden Haydn en Mozart (Deel II)

Door Thijs Bonger

In de nieuwsbrief van mei deed ik al het een en ander uit de doeken over de contacten tussen Haydn en Mozart. Al ruim voor ze elkaar persoonlijk kenden liet de 24 jaar jongere Mozart zich maar al te graag beïnvloeden door zijn beroemde collega Haydn. Hij schreef symfonieën en kwartetten waarin we allerlei elementen uit Haydns muziek terug horen.

Eerste kennismaking
Eind december 1783 zijn er in Wenen twee dagen achter elkaar concerten. Tijdens de repetities van deze concerten schudden Mozart en Haydn elkaar waarschijnlijk voor het eerst de hand. Er klinkt muziek van Mozart, maar ook van Joseph Haydn, die in Wenen is omdat hij even niks te doen heeft voor zijn werkgever, het vorstenhuis Esterhazy. Van Haydn worden er tijdens die concerten waarschijnlijk delen uitgevoerd uit zijn oratorium ‘Il ritorno di Tobia’. Dit oratorium hoor je nooit.

Maar er bestaat een mooie en betaalbare Naxos opname van. Even goed zoeken, maar dan word je beloond met allerlei muziek die het beluisteren meer dan waard is. Zo horen we een onwaarschijnlijk heftige stuk voor koor, waarin Haydn een storm verklankt. ‘Svaniscein un momento’. Een earopener voor mensen die de muziek van Haydn vaak nogal braaf vinden. En, verderop, ook voor koor, ‘Ah, gran Dio!’, een juichend loflied op de almachtige God.

Luister naar deel II van Geniale Muziekvrienden

Klankschilderen
In mijn uitzending van 2 juli a.s. besteed ik uitgebreid aandacht aan een aantal mooie aria’s uit hetzelfde stuk. Haydn is in dit oratorium begonnen met klankschilderen, zoals hij dat later uitgebreid zou doen in zijn oratoria ‘Die Schöpfung’ en ‘Die Jahreszeiten’.

Lees meer

'on demand' te beluisteren

Thema: Hedendaags

Genre: Moderne Muziek

De mensen van de Concertzender: Arthur Olof

Arthur Olof maakte voor de Concertzender bijna honderd programma’s over Russische muziek uit de twintigste eeuw. Voor zijn dood in 2014 werkte hij de scripts van de uitzendingen om tot een boek dat ‘De kunst om te overleven’ is gaan heten en op 30 juni wordt gepresenteerd in museum De Hermitage in Amsterdam.

De bijna honderd uitzendingen die Arthur Olof maakte, waren de bron voor de artikelen stukken die hij schreef en die samen dit boek zijn gaan vormen. In de tekst staan links (in de vorm van QR-codes, die u kunt scannen met een smartphone) naar de genoemde muziekfragmenten op site van de Concertzender. Met ‘De Kunst om te overleven’ heeft u dus een lees- en luisterboek inéén.

Oorgetuige
Arthur Olof (1954-2014) maakte tussen 2009 tot 2014 het programma Oorgetuige, alles ter nagedachtenis aan jou, over de Russische muziek van de 20e eeuw. In de bijna honderd afleveringen stond zijn liefde voor Dmitri Sjostakovitsj (1906-1975) centraal, maar het radioprogramma ging niet alleen over muziek. Ook poëzie, schilderkunst en Sjostakovitsj’ omgeving, zijn leerlingen, contacten en liefdes kwamen aan bod.

Lees meer

Thema: Hedendaags

Opera in de XXe eeuw: Karlheinz Stockhausen

Door Luc Nijs

Je kan de Duitse componist Karlheinz Stockhausen (1928-2007) zonder probleem een icoon van de naoorlogse klassieke muziek en operawereld noemen. Zijn opera’s bleven tot op heden wat onderbelicht bij zijn andere werk. En dat is ten onrechte. Het hoogtepunt van dat opera-oeuvre is ongetwijfeld de opera-cyclus ‘Licht: Die Sieben Tage der Woche’, een cyclus van zeven operas die hij schreef tussen 1977 en 2003.

Stockhausen opera Als ik er eentje uit die cyclus moet halen dan is het allicht ‘Donnerstag aus Licht’ uit 1980. Het werk ging in 1981 in première in Italië. Ondanks dat het publiek enthousiast was, waren de recensenten brutaal ontevreden, en speelden het zelfs ‘ad hominem’. De muziek kon dan nog wel bekoren, het visuele kon het mysterieuze van de opera en de cyclus niet waar maken. De bijeengeharkte muzikale meuk getuigde van verwoestende pretentie, zo vond men. Enkele jaren later waren de meningen alweer wat bijgedraaid en overheerste de aandacht voor het mystieke, het verhevene en het verrijkende van de opera.

Stockhausens muziek blijft zowel tijdens als na zijn leven de meningen verdelen. Maar laat u verrassen. U krijgt geen spijt!

Aanbevolen opname: Karlheiz Stockhausen - ‘Donnerstag aus Licht’ - opname 1980, uitgebracht bij DG in 1988 (4CDs) (DG4233 792) met het Nederlands Radio kamer orkest, het Westduitse Radiokoor en het Ensemble InterContemporain o.l.v. Karlheinz Stockhausen zelf, met o.a. Robert Gambill, Annette Meriweather en Matthias Hölle.

vóór 15 juli 2019

Thema: Hedendaags

Prijsvraag

Vorige maand vroegen we u voor wie Henriette Bosmans diverse cellowerken schreef en met welke bijzondere reden?

Het antwoord: ze componeerde ze voor celliste Frieda Belinfante, omdat ze een relatie hadden en samenwoonden! De winnaar is B. de Boer uit Drachten. Gefeliciteerd!

Nieuwe prijsvraag:

Onze nieuwe prijsvraag: Hoe heet het Aldeburgh Festival Theater en wat was dat voorheen? Stuur uw oplossing vóór 15 juli 2019 naar prijsvraag@concertzender.nl.

Te winnen: Benjamin Britten - Serenade for tenor, horn and strings. Young Apollo. Lachrymae. Prelude and Fugue. Uitvoerenden zijn Allan Clayton, tenor. Richard Watkins, hoorn. Aldeburgh Strings olv Markus Daunert [Linn Records CKD 478].