Concertzender Nieuwsbrief

Redactioneel

De Concertzender in mei: Miles ahead

In mei starten we een retrospectief van Miles Davis. In zes legendarische concerten komen alle aspecten van de legendarische trompettist, bandleider en componist aan bod. Jaap van der Klomp stelde de serie samen, speciaal voor de Concertzender. Voor u dus, met een fijne introductie van Ben Zwanink. Een zomer langs Miles!

Meer Americana is er door Aaron Copland, onze componist van de maand. Die Sanck een Liedt besteedt aandacht aan het lied-oeuvre van Francis Poulenc. En in De Os op het Dak van Thea Derks hoort u liederen op gedichten van Anna Achmatova.

En als klapstuk kunt u een 3 CD-box winnen van Jazzpianist Bart Flos, van wie de Nacht: Jazz op 4 mei maar liefst 7 uur muziek laat horen.

Veel plezier en tot volgende maand!

22 mei, 29 mei, 26 juni, 24 juli, 31 juli en 28 augustus 2021

Thema: Jazz

Miles in mei (en daarna)

Miles Davis. In al zijn hoedanigheden, als trompettist, stijlontwikkelaar, componist en bandleider, schreef hij jazzgeschiedenis. Zijn trompetspel is niet van de snelheid en niet van het hoge register. Meer introvert, gaandeweg steeds minder vibrato en een voorkeur voor een speciale demper, de Harmon mute. Die levert een ingetogen trompetklank op die één van Davis’ handelsmerken wordt.

Van Bebop naar Cool
Davis verschijnt op het toneel in de jaren ’40, terwijl de bebop zich ontwikkelt. In New York staat hij naast Charlie Parker, op het podium en in de studio. Maar na drie jaren bebop worstelt hij met de razendsnelle tempi en hoge registers. Componist, arrangeur en bandleider Gil Evans brengt hem op andere muzikale gedachten en nieuwe mogelijkheden. Een stijlomslag is het gevolg en rond 1950 verschijnt het album Birth of the Cool.

Een 9-mans formatie (nonet), zonder tegen elkaar opbiedende saxen en trompetten en geen felgekleurde klanken, moordende tempi of sterke dynamiek. Cool Jazz kiest voor soft focus klanken, versmeltende kleuren en een belangrijke rol voor ongebruikelijke blaasinstrumenten als hoorn en tuba. Matige tempi, mezzoforte dynamiek, geen virtuositeit – ‘kamerjazz’. De receptie is positief, maar ook gereserveerd. Eind jaren ’50 resulteert de samenwerking met Gil Evans in Miles Ahead, Porgy and Bess en Sketches of Spain. Nu met grotere orkestbezettingen.

Lees meer

22 mei, 29 mei, 26 juni, 24 juli, 31 juli en 28 augustus 2021

Thema: Jazz

Miles Davis retrospectief

Programmamaker Jaap van de Klomp maakte speciaal voor de Concertzender een retrospectief van Miles Davis. Hij begint zijn selectie van live optredens in juli 1955, toen Miles grote indruk maakte op het Newport Jazz Festival. Het levert hem een belangrijk contract op met Columbia Records. Niet lang daarna formeert hij zijn First Quintet, met de energieke, virtuoze tenorist John Coltrane als complementaire tegenspeler. Daarna volgt het Amsterdam Concert uit 1957, enkele dagen na de Parijse opname van de filmmuziek L’Ascenseur Pour L’Échafaud, met dezelfde bezetting.

Europa
In 1960 tourt het First Quintet door Europa. Op Miles Davis & John Coltrane – The Final Tour: The Bootleg Series Vol.6, horen we de laatste optredens van Coltrane bij Davis. Coltrane had eigenlijk geen zin meer in de tournee, hij popelde om voor zichzelf te beginnen. Hij gaat hier dan ook door niets of niemand gehinderd zijn eigen avontuurlijke gang, wat zeer wisselende reacties bij het publiek uitlokte.

Na concerten in Amerika, met tenoristen Hank Mobley en George Coleman en Tokyo (met Sam Rivers) en Europa (met Wayne Shorter) horen we electric Miles op Bitches Brew Live (1970), “a document meant to show the evolution of Davis’s electric sound, and it does that well” (Matthew Fiander). Tussen 1975 en 1980 kampt Davis met demonen – excessief gebruik van cocaïne en alcohol verslechteren zijn gezondheid. Davis: “Sex and drugs took the place music had occupied in my life”. De trompet blijft onaangeraakt.

Lees meer

Zondag 9 en 23 mei 2021 en 'on demand'

Thema: Klassiek

De liederen van Francis Poulenc

Sinds januari 2017 zenden we elke tweede en vierde zondag van de maand om 11 uur Die Sanck een Liedt uit. De titel van het programma is een knipoog naar het oud-Nederlandse versje Die Nachtegaal die sanck een Liedt en een verwijzing naar presentator Evert-Jan Nachtegaal.

Hij belicht elke aflevering het liederengenre, steeds vanuit een ander standpunt. Soms staat of een bekende zanger(es) centraal, een andere keer draait het programma om een componist, een tekstdichter, een stad, jaargetijde of stemsoort. Inmiddels is er al een grote groep luisteraars die het programma heeft ontdekt en die zich laten verrassen door deze kunstvorm die in op de Nederlandse radiostations nauwelijks aandacht krijgen, zeker niet met onze regelmaat.

Alle vorige programma’s van Die Sanck een Liedt zijn natuurlijk terug te vinden op onze website.

Poulenc
Op 11 april begon een vierdelige serie over het leven en de liederen van Francis Poulenc (1899-1963) . Poulenc schreef er meer dan honderd. Veel daarvan speciaal voor de bariton Pierre Bernac. In het programma zult u Poulenc en Bernac ook samen horen: authentieker kan niet.

Lees meer

Thema: Klassiek

Applaus, vrienden!

De prijsvraag-vraag van april was geen makkie, maar toch kwamen er genoeg goede antwoorden binnen over de bijna-laatste woorden van Ludwig van Beethoven. Het ging om een citaat: “Plaudite amici, comedia finita est”. Maar daarmee was u er nog niet, want wie of wat citeerde Beethoven nu? U blijkt als abonnees verdeeld in twee kampen.

De Komedianten verwezen naar de standaardfrase waarmee de Commedia dell’arte eindigt. De Augustijnen – minder in getal – grepen terug naar keizer Augustus, die dezelfde woorden zou hebben uitgesproken. Hij citeerde op zijn beurt ook weer komediespelers, maar dan uit het jaar nul. Nu kun je veel goeds zeggen over Augustus, maar niet dat hij Italiaans sprak. Zodat het voor de hand ligt dat Beethoven de Italiaanse Commedia dell’Arte wilde citeren, zonder zich te beseffen dat hij een paar afslagen verder ad fontes ging dan de bedoeling was.

Ben de Boer en Anna van der Schaaf zijn getrokken uit de goede inzenders. Zijn krijgen hun prijs toegestuurd, het prachtboek over de Nederlandse Beethovenreceptie door Emanuel van Overbeeke. Finita est. Voor de volhouders: onderaan deze nieuwsbrief een nieuwe prijsvraag. Alvast veel succes!

Zondag 2 mei 2021

Thema: Hedendaags

Een os op het dak

Aflevering 26 van Een Os op het Dak gaat over muziek in moeilijke tijden. Sommigen vergelijken corona met oorlogssituaties en de maatregelen om de gevolgen van de pandemie in te dammen met een dictatuur. Hoe ongepast. Adriaan van Dis noemde het onbesuisde opmerkingen van mensen die tot op het bot verwend zijn. Want echte dictatuur is wel anders.

Achmatova
De Russische dichter Anna Achmatova (1889-1966) weet wat dictatuur is: zij leefde onder de repressie van Stalin. Achmatova’s gedichten verwoordden de pijn van haar landgenoten. Haar heldere, eenvoudige verzen raakten ook het gewone volk. De Amerikaans-Oostenrijkse Nancy van de Vate maakte in haar Akhmatova Songs een ontroerende verklanking van haar schrijnende poëzie.

Voor Palate Cleanser liet haar landgenote Clare Shore zich inspireren door een nachtmerrie na een periode van stress. “Terwijl ik in slaap val, worstel ik met demonen totdat een schreeuw van binnenuit me wekt.” Eenmaal op straat verdwijnen de sombere gedachten als ze muziek hoort van staatmusici en een repeterend koor.

In haar cantate Voices of Women bezingt de Amerikaans-Oostenrijkse Nancy van de Vate o.a. het verdriet van oude vrouwen die geen plaats meer hebben in de maatschappij.

Lees meer

Werkdagen vanaf donderdag 6 mei 2021

Thema: Klassiek

Componist van de maand: Copland

Het is bijna moederdag maar de titel ‘Vader van..’ is in de mode. Vorige maand was Michael Glinka de vader van de Russische muziek. In mei steken we over naar de Verenigde Staten. Aaron Copland is onze componist van de maand.

Coplands leven besloeg de eerste 9 decennia van de vorige eeuw. Wat hem bijzonder maakte – en hem zijn eretitel opleverde- was dat Copland putte uit populaire muziek, hymnen en jazz en die in symfonische vormen goot. Maar Copland voegde daar zijn eigen stijl en interesse voor nieuwe ontwikkelingen aan toe, zoals twaalftoonstechniek, in combinatie met jazzritmes.

In 1943 verscheen zijn meest beroemde stuk, een werk dat voorgoed is opgenomen in de canon van de Amerikaanse muziek: Appalachian Spring. Het stuk werd geschreven als ballet voor Martha Graham. Later werkte Copland de compositie om tot een stuk voor symfonieorkest. De toegankelijke, heroïsche stijl werd een voorbeeld voor Amerikaanse componisten als Barber en Bernstein en staat op het repertoire van elk Amerikaans orkest.

Luisteren:
Elke werkdag vanaf donderdag 6 mei tussen 16:00 en 17:00 uur.

Uitzending: dinsdag 4 mei / Prijsvraag: voor 20 mei 2021

Thema: Jazz

Prijsvraag - De Nacht: Jazz over het oeuvre van Bart Flos

Sinds afgelopen februari is er weer een wekelijkse jazznacht op de Concertzender. Jordy de Muijnk graaft elke dinsdag tussen middernacht en 7 uur ’s ochtends door zijn collectie.

Op dinsdag 4 mei gaat het hele programma over de Nederlandse pianist Bart Flos. Flos brengt sinds 2000 regelmatig werken uit in eigen beheer, onder de naam Next Steps Projects. In De Nacht: Jazz zenden we een aantal van deze vroege uitgaven integraal uit. Aansluitend draaien we het laatste deel uit deze serie, dat verscheen in 2019.

Namens Bart mogen wij een aantal exemplaren weggeven van dit laatste deel getiteld Roots & Reflections. Deze 3CD set bestaat uit een suite voor solo piano, trio en een bonus CD met alternatieve takes van deze werken. Uw kans op een exemplaar wordt veel groter als u goed beantwoordt hoeveel delen van Next Steps Projects Bart Flos al uitbracht.

Stuur uw reactie voor 20 mei naar de Concertzender prijsvraag en wie weet bent u een van de gelukkigen!