Concertzender Nieuwsbrief

Redactioneel

Concertzender in maart 2020

Ken uw klassiekers: de uitdrukking zelf is allang een klassieker. Dus wat zegt het nog? Nou, méér dan genoeg! Deze editie van de Concertzender nieuwsbrief barst ervan uit zijn voegen, met Liszt en veel, veel, veel Beethoven.

Maar ook aandacht voor Bartók, een Londense banketbakkersdochter, modern pootjebaden en de Barokke geneugten van het glas. En we doen de Indiase superster en levende legende/klassieker Lata Mangeshkar (90!) in de herhaling. Heel veel luisterplezier, of het nu is in Den Haag, Tivoli Vredenburg, of via de radio, live, online, of onderweg met onze Concertzender App.

Tot volgende maand!

Vrijdag 13 en dinsdag 17 maart 2020

Thema: Oude muziek

Genre: Barok

Wreed fortuin en de geneugten van het glas

Scherpe contrasten, doorleefde emoties en diepe kleuren: Barok is in. Concertzender Live van vrijdagmiddag 13 maart brengt twee concertopnamen met barokmuziek: O Fortuna Crudele met o.a. sopraan Henriette Feith en barokhoboïst Marcel Ponseele, en het concert The Delights of the Bottle door Eveline Juten en Arwen Bouw tijdens de Luitdagen 2018.

O Fortuna Crudele
Zondagmiddag 9 februari 2020 presenteerde de Amersfoortse concertorganisatie Music on Chairs het concert O Fortuna Crudele. Het werd een afwisselend barokconcert, met de wereldberoemde hoboïst Marcel Ponseele, sopraan Henriette Feith, bariton Robbert Muuse, klaveciniste Kathryn Cok en fagottist Wouter Verschuren. Zij speelden vocale en instrumentale muziek van J.S. Bach, Händel, Telemann, Scarlatti, Thiel en Platti.

In het concert is een glansrol weggelegd voor de barokhobo. De aanwezigheid van Ponseele, een van ’s werelds allerbeste barokhoboïsten, werd met beide handen aangegrepen. Het prachtige duet Mein Freund ist mein uit cantate BWV 140 van Bach, de aria Ho tanti afanni in petto voor sopraan en hobo van Händel en de triosonate in Es van Telemann zijn hier voorbeelden van.

Lees meer

Vrijdag 6 maart 2020

Thema: Wereldmuziek

Exitos Musicales: Lata Mangeshkar

U koestert uw klassiekers? Dan mag Lata Mangeshkar niet ontbreken, als koningin van de Indiase muziek. Toen in november 2019 bekend werd dat de 90-jarige zangeres met spoed in een hospitaal was opgenomen, stond de Indiase pers op zijn kop en moest de familie eraan te pas komen om de journalisten te vragen geen geruchten te verspreiden dat ze zou zijn overleden, wat niet het geval is.

In Exitos Musicales van maart 2020 willen we de onsterfelijkheid van Lata onderstrepen, door Shraddanjali te laten horen, haar ‘Tribuut aan de Onsterfelijken’. Ten tijde van de opnamen van deze CD was Lata ‘pas’ 61 jaar en zong ze als een engeltje. Alle zangers waarvan ze de meest populaire songs zingt waren toen lang overleden, maar hun populaire liederen, meestal filmsongs die ook voor het Westerse publiek vaak erg goed in het gehoor liggen, waren in India en omstreken (verkijk U daar niet op) enorm populair. Werk aan uw klassiekers en luister naar Exitos Musicales!

Luisteren
Exitos Musicales, samengesteld door Henk Braaksma. Luister op 6 maart tussen 20:00 en 21:00 uur.

'on demand' te beluisteren

Thema: Klassiek

Beethoven en de 20e eeuw

2020 is voor de Concertzender een echt Beethovenjaar. Ook het programma De Vorige Eeuw draagt daaraan bij, door, door aandacht te besteden aan Ludwigs invloed op 20e- en 21e eeuwse componisten.

In zes programma’s klinken werken van onder andere Alfred Schnittke, Alberto Ginastera, Brett Dean en György Kurtág. Sommigen citeren letterlijk uit Beethovens composities. Anderen zijn gefascineerd door elementen uit zijn latere werken. En minimalistische componisten halen weer inspiratie uit Beethovens dynamische energie en krachtige motieven. In sommige uitzendingen komen composities aan bod waarvoor het orkest van de Beierse Omroep opdracht gaf, toen zij tussen 2008 en 2012 een Beethovencyclus opnamen onder leiding van Mariss Jansons. Componisten van deze ‘reflecties’ op Beethoven zijn onder andere Jörg Widmann, Rodion Sjtsjedrin en Johannes Maria Staud.

Lachen met Lodewijk (en Louis)
En er mag gelukkig ook gelachen worden met Beethoven. In andere uitzendingen wordt Beethoven op de hak wordt genomen, zoals in Extreme Beethoven van Johan de Mey. Of denk aan het negen minuten durende werk: De Negen Symfonieën van Beethoven voor Promenade Orkest en IJscobel van Louis Andriessen (1970).

Lees meer

Zaterdag 7 en zondag 8 maart 2020

Thema: Crosslinks | Hedendaags

Modern pootjebaden: Festival in de Branding

Modern pootjebaden? Kom dan op 7 en 8 maart naar Festival Dag in de Branding! Een weekend lang programmeert Festival Dag in de Branding de nieuwste muziek op verschillende locaties in Den Haag.

De IJslandse componiste Anna Thorvaldsdottir staat begin maart centraal in twee concerten van het New European Ensemble. Maar er is meer: het Nederlands Blazers Ensemble trapt op zaterdag af met de familievoorstelling The Unknown Chaplin, met Micha Hamel, Reza Namavar en Oene van Geel. Componist en artist-in-residence Meriç Artaç presenteert het nieuwe werk Zizos speciaal geschreven voor het festival en uitgevoerd door musici uit het Catchpenny Ensemble.

In tien jaar ontwikkelde Dag in de Branding zich tot een toonaangevend festival voor nieuwe muziek, met vier programma’s per jaar op verschillende locaties in Den Haag. Het festival toont de actuele ontwikkelingen in de klassieke en geïmproviseerde muziek, het muziektheater, de jazz, popmuziek, opera en elektronica.

Lees meer

Eerste dinsdag van iedere maand en 'on demand'

Thema: Klassiek

Geniale Muziekvrienden (Deel VIII): Nancy, Muze voor Mozart en Hadyn

Door Thijs Bonger

Mozart en Haydn vonden elkaar op velerlei vlak. Ook in hun grenzeloze bewondering voor een jonge operadiva. Met haar stem, haar acteertalent en haar fysieke aantrekkingskracht fungeerde ze voor veel componisten als muze. Met haar in het achterhoofd ontstonden er heel wat stukken. En die blijken vaak het beluisteren meer dan waard.

Van Londen naar Florence
Haar naam? Nancy Storace. Ze werd in 1765 geboren in Londen, als dochter van een Engelse vrouw met een banketbakkerij en een Italiaanse bassist die luisterde naar de naam Stefano Storace. Nancy was een wonderkind. Ze debuteerde op haar zevende en trad al op haar elfde op als operazangeres. Samen met haar al even begaafde broer verkaste Nancy naar Italië, waar ze hoge ogen gooide. In Florence ging ze een soort duel aan met een castraat. Castraten hebben vaak meer volume dan vrouwelijke sopranen. Maar Nancy zou wel even bewijzen dat ze tegen die castraat opgewassen was. Toen heeft ze waarschijnlijk de kiem gelegd voor latere stemblessures.

Plat
Het publiek ging ook plat voor haar performance. Tegenwoordig zijn er veel operasterren die (ook) uitblinken als acteurs, maar in de tijd van Mozart en Haydn was dat een zeldzaamheid.

Lees meer

17 - 28 maart 2020

Thema: Klassiek

De 12e van Liszt

Veertien pianisten uit tien landen doen tussen 17 en 28 maart mee aan het 12e Liszt Concours in TivoliVredenburg, Utrecht. En het belooft een bijzondere editie te worden. Voor het eerst klinkt er niet louter Liszt, maar ook één van diens idolen: Beethoven.

Beethoven-Liszt
Franz Liszt was een groot fan van Beethoven, en bewerkte al diens symfonieën voor piano. Dat kwam in die tijd wel vaker voor – een vleugel is immers stukken beter betaalbaar verkrijgbaar dan een symfonieorkest en Liszt was de enige niet. Maar als een leeuw als Liszt de degens kruist met een reus als Beethoven, dan weet je dat er heel bijzondere dingen staan te gebeuren. De bewerkingen zijn extreem virtuoos en worden maar zelden uitgevoerd. En uitgerekend deze ‘onspeelbare’ symfonietranscripties staan op het programma voor de veertien deelnemers van het Liszt Concours 2020.

Drie rondes, nul afvallers
De veertien deelnemers spelen drie verschillende rondes in de Hertz zaal van TivoliVredenburg voordat de jury de drie finalisten geselecteerd.

Lees meer

Iedere werkdag vanaf maandag 2 maart 2020

Thema: Klassiek

Genre: Balkan

Componist van de maand

Dikke kans dat u bij sommige vroege stukken van onze componist van de maand verdenkingen koestert jegens Brahms, of Beethoven en Liszt, onze andere componisten van de maand. Maar dat bleef niet zo, want rond zijn 25e ontwikkelde Béla Bartók (hij dus!) zijn serieuze interesse voor de volksmuziek, die niet meer over ging en zijn oeuvre zou markeren.

Directe aanleiding: een tocht door de Hongaarse binnenlanden met zijn vriend Zoltán Kodály. En net op tijd, want de componist Bartók was in die periode zoekende. Wandelen is goed voor u, zeker in Hongarije.

Tien jaar later had een verschrikkelijke wereldoorlog de Oostenrijks-Hongaarse dubbelmonarchie en duizend jaar Habsburg omver geblazen. Volksmuziek en expressionisme mengden zich in Bartóks muziek tot een explosief geheel, leidend tot stukken als De wonderbaarlijke mandarijn. De Keulse burgemeester en later Vader des Vaderlands Konrad Adenauer verbood het stuk uit te voeren.

In kalmer water beland, kreeg Bartók een opdracht voor een orkestwerk, die uitmondde in een Danssuite. Het bracht hem op het idee, volksmuziek en dans te combineren. En van klassieke dansen is het een logische stap naar klassieke vormen. Bartók greep ernaar terug in zijn pianosonate en de zes strijkkwartetten, maar met behoud van de andere elementen.

Lees meer

Thema: Klassiek

Muzikale historiografie: Emanuel Overbeeke over Beethoven en Nederland

Onze programmamaker Emanuel Overbeeke schreef een bijzonder boek over Beethoven. Het is niet het zoveelste Beethovenboek over diens leven, lijden en werk, maar het eerste over zijn plaats in de Nederlandse cultuur, vanaf Beethovens tijd tot nu.

Verschillende groepen en personen maakten de componist om verschillende redenen in verschillende tijden tot de hunne, zodat de Beethoven-receptie een spiegel werd en is van ons land. Vele personen en onderwerpen van binnen en buiten het muziekleven passeren daarom de revue, zoals schrijvers, politici, standen, goede en minder goede Duitsers, verzuiling en ontzuiling.

Het boek gaat dus over óns, net zoveel als over Beethoven en het is een bijzonder en mooi leesboek voor muziekliefhebbers en historici. Voor meer informatie, kijk op Voor de kunst.

Vóór 20 maart 2020

Thema: Klassiek

Prijsvraag

Onze januariprijsvraag ging over de muziek – u mag zelf invullen van wie- uit de film Zardoz. Antwoord: Deel 2 (allegretto) uit Symfonie nr. 7. Van Ludwig van Beethoven, inderdaad.

De winnaar is R.M. Stolk uit Voorhout. Van harte gefeliciteerd!

Maart
We gaan nog even door met onze componist van het jaar. Want welke muziek van Ludwig van Beethoven speelt een rol in de science fiction film Soylent Green uit 1973?
Stuur uw antwoord voor 20 maart naar Concertzender prijsvraag en u maakt kans op een van onze twee (!) prijsboeken: Wieke Karstens In de muziek of Het Strijkkwartet van Leo Samama.

O ja: wist u – trouwens geen onderdeel van de prijsvraag – waarvan Soylent Green gemaakt is? Voor wie behoefte heeft aan stof tot nadenken, de even onthutsende als maatschappelijk relevante film (die zich afspeelt in 2022) is te vinden op YouTube.