Concertzender Nieuwsbrief

Redactioneel

Brexit: zoek het verschil en koester de overeenkomst

We hadden er een prijsvraag aan kunnen wijden: treedt het Verenigd Koninkrijk nu wel of niet uit de EU? En zo ja, wanneer dan wel? Op 31 januari 2020, volgens de laatste berichten. Jaja: gelooft u het zelf? Want het blijft een vraagstuk, die Britten. Of zoals Jean Jouvenel des Ursins (1360-1431) een poos terug al schreef: Als de Voorzienigheid wil dat Frankrijk en Engeland bij elkaar horen, waarom bestaat het Kanaal dan?

De Londense tombola is deze maand aanleiding voor extra tender loving care aan onze overburen, zo eender en zo anders. En zo verbonden, want wie ging er niet voor korte of langere tijd naar Engeland?

De Concertzender biedt u in november een backstop: u hoort alles over een Britse Bach, onze componist van de maand, bij wie de bezoekende Mozart leentjebuur speelde. En ook Beethoven, van wie we in 2020 álle werken laten horen, komt al even voorbij. Natuurlijk kunnen we Purcell, Dowland en John Ireland (!) niet overslaan, met muziek voor allerhande betreurenswaardige gebeurtenissen. Maar ook een spetterend concert van John Engels, nóg ouder dan de Brexitdiscussie, en 'still going strong'. U hoort het in Concertzender Live Jazz.

De overtreffende trap is deze maand voor de Radio zelf, want die wordt in november 100 jaar. Het Paleis van de Weemoed wijdt er een speciale verjaardagsuitzending aan. Veel plezier en tot volgende maand, met of zonder Verenigd Koninkrijk. Carry on!

Donderdag 14 en 28 november 2019

Thema: Hedendaags

London Pieces in De Vorige Eeuw

Hoewel het op het moment van schrijven duidelijk is dat het Verenigd Koninkrijk Oud en Nieuw viert in de Europese Unie, klinkt er in het programma De Vorige Eeuw van november twee maal passende muziek bij dit onderwerp.

Op donderdag 14 november hoort u de London Pieces van John Ireland, en het ballet Homage to the Queen van Malcolm Arnold. In het programma van 28 november klinkt ook een werk van Arnold: zijn English Dances. Verder in dat programma de Partita for Orchestra van William Walton en het Requiem da Camera van Gerald Finzi.

Luisteren:
Donderdag 14 en 28 november van 21:00 tot 22:00 uur.

Zondag 24 november 2019

Thema: Oude Muziek

Genre: Barok

Farewell. Het droevige afscheid van Groot Brittannie uit de EU

In ‘Farewell’ treurt L’Esprit Baroque om het Britse besluit de EU te verlaten. Ruim baan dus voor allerlei Farewell muziek uit de barok, met muziek van onder andere John Dowland, Henry Purcell en Robert Jones. Het afscheidnemen duurt maar voort en valt ons zwaar. En u gaat het horen.

Eind 16e eeuw was melancholieke muziek in zwang. John Dowland (1563-1626) was er een belangrijke exponent van, met liederen als Go, crystal tears; Stay, Time, awhile thy flying; If that’s a sinner’s sighs en Weep you no more, sad fountains. Ook laten we u muziek horen die nauw aansluit bij de stukken van Shakespeare. Het anonieme Walshingham gebruikt tekst uit de 4e akte van Hamlet. Van Purcell hoort u de Funeral Sentences, geschreven voor de uitvaart van Koningin Mary.

Luisteren:
L’Esprit Baroque, zondag 24 november van 15:00 tot 16:00 uur.

Op werkdagen vanaf maandag 4 november 2019

Thema: Klassiek

Componist van de maand: Bach, het Britse buitenbeentje

The name is Bach. Johann Christian Bach. Hij was een van de jongste zonen van Johann Sebastian, die hem zijn eerste muzieklessen gaf. Na de dood van vader, werd die rol overgenomen door Carl Philipp Emanuel. Maar vijf jaar na de dood van zijn vader vertrok Johan Christian eerst naar Italië en vervolgens naar Londen, waar hij tot zijn dood in 1782 zou blijven.

Bach was een ster in Londen en veel bekender dan zijn vader. Pas na zijn dood raakte hij in vergetelheid, tot hij in de 20e eeuw werd ‘herontdekt’.

Mozart als fan
Tijdens Bachs Londense jaren bloeide het muziekleven op. En Bach deed daar volop aan mee. Het klavecimbel maakte in die tijd plaats voor de pianoforte, waarvoor Bach meerdere sonates schreef. Ze lijken soms bijna Mozartiaans. Dat vond Wolfgang Amadeus trouwens zelf ook: hij bezocht Johann Christian in 1764 en was erg ingenomen met zijn sonates, waarvan hij elementen overnam in zijn drie pianoconcerten KV 107.

Lees meer

Zaterdag 2 en 9 november 2019

Thema: Jazz

Genre: Swing

Paleis van de Weemoed: 100 jaar radio

Op 6 november 1919 zond de Haagse ingenieur Hanso Schotanus à Steringa Idzerda, in de wandeling bekend als Hanso Idzerda, of kortweg Idz, het eerste Nederlandse radioprogramma uit.

Uniek voor Nederland: er ontstonden al snel diverse onafhankelijk omroepen, die zenders deelden en hun eigen programmakleur hadden. Socialisten, Katholieken, Protestanten, Algemenen en Vrijzinnigen: ze hadden hun eigen amusementsprogramma’s en vaak ook hun eigen orkest.

De Radio als hoeksteen
Tot ver na de oorlog kroop gans het huisgezin bij elkaar voor legendarische programma’s als De Bonte Dinsdagavondtrein, De Familie Doorsnee of Negen heit de klok. In de jaren zestig kwam de reclame op. Wim Kan dreef de spot met malle STER-spotjes, terwijl vanaf een schip op de Noordzee het commerciële Radio Veronica een nieuw publiek aanboorde: jongeren.

Lees meer

Vóór 18 november 2019

Thema: Hedendaags

Prijsvraag: Canto Ostinato

Deze maand een bijzondere prijsvraag: Canto Ostinato! Op zaterdagavond 23 november vanaf kwart over 8 spelen Polo de Haas en Kees Wieringa Canto Ostinato van Simeon ten Holt in het Concertgebouw van Amsterdam. En voor een aantal luisteraars van de Concertzender zijn er in totaal 10 vrijkaarten te winnen!

De vraag is deze maand op te lossen zonder afkijken of langdurige literatuurstudie: meld u vóór 18 november aan op Prijsvraag Canto Ostinato. Vermeld uw voornaam en achternaam en emailadres en het gewenste aantal kaarten (maximaal 2 per inzending).

Meer informatie over dit bijzondere concert vindt u op de website van Polo de Haas.
De winnaars ontvangen een mail met instructies hoe de kaarten af te halen. En hier ziet u een voorproefje.

Lees meer

Zaterdag 9 november 2019

Thema: Jazz

Genre: Bebop

Concertzender live Jazz brengt John Engels

Op 22 september j.l. speelde het John Engels Kwintet in Cloud Nine, Tivoli Vredenburg. John Engels (84) speelde deze middag met Benjamin Herman altsaxofoon, Ruud Breuls trompet, Rob van Bavel piano en Ruud Ouwehand bas.

Engels begon zijn carrière al vroeg. Nauwelijks 18 jaar oud, speelde hij in 1953 met Mary Lou Williams in de Vliegende Hollander, een destijds zeer bekende club op Scheveningen. Vanaf eind jaren vijftig speelde Engels bij de Diamond Five. Na een carrière van bijna 70 jaar speelt hij nog steeds. En hoe! U kunt luisteren naar een live opname – met onder meer stukken van de Diamond Five – in Concertzender Live Jazz op zaterdagmiddag 9 november.

Luisteren:
Concertzender Live Jazz, zaterdag 9 november tussen 14:00 en 15:00 uur.

eerste dinsdag van iedere maand en 'on demand'

Thema: Klassiek

Geniale Muziekvrienden (Deel VI)

Door Thijs Bonger

In de vorige nieuwsbrief besteedde ik uitgebreid aandacht aan Mozarts hoopvolle reis naar Berlijn en wat hij onderweg allemaal meemaakte. Hij reisde terug naar Wenen met in zijn binnenzak een paar compositieopdrachten van de cello spelende Pruisische koning.

Die bestelde zes kwartetten, op maat gesneden: met een hoofdrol voor zijn eigen cello. Moeizaam voor Mozart, die tijdelijk moest afleren alle vier de instrumenten een gelijkwaardige rol te bezorgen. Aan het eerste ‘cellogerichte’ kwartet, KV 575 was Mozart waarschijnlijk al begonnen tijdens de terugreis van Berlijn. Er was haast bij de reeks kwartetten voor de koning te voltooien, want het beloofde honorarium was voor Mozart van levensbelang. Dat kunnen we tenminste opmaken uit een reeks bedelbrieven aan een vriend. Daarin staat ook dat zijn vrouw Constanze ziek was en moest gaan kuren, wat ook weer bakken met geld kostte. En Mozart leefde op te grote voet.

Cello zingt het hoogste lied
In mei 1790 voltooide Mozart een tweede kwartet voor de koning, KV 589. En een maand later nummer drie, KV 590. In alle drie die kwartetten mag de cello het hoogste lied zingen. Want zo had Zijne Majesteit het nu eenmaal graag. Toch – en dat is het knappe van Mozart – komen de andere instrumenten er allesbehalve bekaaid vanaf. Zo heeft de altviolist vaak zijn handen vol aan zijn partij.

Lees meer

Zaterdag 30 november 2019

Thema: Jazz

Genre: Big Band

Meer weemoed: het feest der herkenning

Het Paleis van de weemoed van 30 november gaat over 'signature tunes'. In het swingtijdperk hadden de razend populaire dansorkesten bijna allemaal een herkenningsmelodie. Soms kwam die puur toevallig tot stand. Zo moest Count Basie voor een radiostation nog een gaatje van een paar minuten vullen aan het einde van een uitzending. Improviserend speelde hij twee stukken door elkaar en omdat het bijna één uur ’s nachts was, werd er de titel One O’Clock Jump aan gegeven.

Ook solisten hadden vaak een eigen tune. Zo schreef Duke Ellington speciaal voor tenorsaxofonist Ben Webster Cotton Tail, die in de plaatopname daarvan de ene mooie solo op de volgende stapelde. De Sugar Blues was decennialang het handelsmerk van trompettist en bandleider Clyde McCoy, die met z’n gestopte trompet de geestige ‘wah-wah-klanken’ voorbracht. De melodie bezorgde hem ook de bijnaam ‘the king of corn’. En zo komen er in Het Paleis nog veel meer muzikale visitekaartjes aan bod.

Luisteren:
Paleis van de Weemoed, zaterdag 30 november van 20:00 tot 21:00 uur.